ದೆಹಲಿ :
ಕರ್ನಾಟಕದ ಬೇಲೂರು, ಹಳೇಬೀಡು ಮತ್ತು ಸೋಮನಾಥಪುರದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ (ಯುನೆಸ್ಕೋ) ವಿಶ್ವ ಪಾರಂಪರಿಕ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಸೇರ್ಪಡೆಯಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ 42 ನೇ ಸ್ಥಳ ಯುನೆಸ್ಕೋ (UNESCO) ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣದ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದಂತಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರ ಶಾಂತಿನಿಕೇತನವು ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಒಂದು ದಿನದ ನಂತರ ಇದು ಬಂದಿದೆ.
ಸೇರ್ಪಡೆ ಕುರಿತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ, ದೇವಾಲಯಗಳು ದೇಶದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.
“ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಮ್ಮೆ! ಹೊಯ್ಸಳರ ಭವ್ಯವಾದ ಪವಿತ್ರ ದೇಗುಲಗಳನ್ನು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳ ಕಾಲಾತೀತ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣ ವಿವರಗಳು ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರ ಅಸಾಧಾರಣ ಕರಕುಶಲತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಅವರು ಎಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.
2022-2023 ವರ್ಷಕ್ಕೆ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಭಾರತದ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನವಾಗಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ‘ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ದೇಗುಲಗಳು’ ಏಪ್ರಿಲ್ 15, 2014 ರಿಂದ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಈ ಮೂರು ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣೆಯ (ASI) ರಕ್ಷಿತ ಸ್ಮಾರಕಗಳಾಗಿವೆ.
ಹೊಯ್ಸಳರ ದೇವಾಲಯಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವವೇನು?
12 ನೇ ಮತ್ತು 13 ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ಸಮಷ್ಟಿಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಬೇಲೂರು, ಹಳೇಬೀಡು ಮತ್ತು ಸೋಮನಾಥಪುರದ ಮೂರು ಘಟಕಗಳು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮೂಲಭೂತ ದ್ರಾವಿಡ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಅವು ಮಧ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಭೂಮಿಜ ಶೈಲಿ, ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತದ ನಾಗರ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕ ದ್ರಾವಿಡ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು PIB ಹೇಳಿಕೆಯು ದೇವಾಲಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. .
ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲ ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳ ಪಟ್ಟಿ
1. ಆಗ್ರಾ ಕೋಟೆ (1983)
2. ಅಜಂತಾ ಗುಹೆಗಳು (1983)
3. ಬಿಹಾರದ ನಳಂದದಲ್ಲಿ ನಳಂದ ಮಹಾವಿಹಾರದ ಪುರಾತತ್ವ ತಾಣ (2016)
4. ಸಾಂಚಿಯಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಸ್ಮಾರಕಗಳು (1989)
5. ಚಂಪನೇರ್-ಪಾವಗಡ ಪುರಾತತ್ವ ಪಾರ್ಕ್ (2004)
6. ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಟರ್ಮಿನಸ್ (ಹಿಂದೆ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಟರ್ಮಿನಸ್) (2004)
7. ಗೋವಾದ ಚರ್ಚ್ಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನ್ವೆಂಟ್ಗಳು (1986)
8. ಧೋಲಾವಿರಾ: ಹರಪ್ಪನ್ ನಗರ (2021)
9. ಎಲಿಫೆಂಟಾ ಗುಹೆಗಳು (1987)
10. ಎಲ್ಲೋರಾ ಗುಹೆಗಳು (1983)
11. ಫತೇಪುರ್ ಸಿಕ್ರಿ (1986)
12. ಗ್ರೇಟ್ ಹಿಮಾಲಯನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರದೇಶ (2014)
13. ಗ್ರೇಟ್ ಲಿವಿಂಗ್ ಚೋಳ ದೇವಾಲಯಗಳು (1987)
14. ಹಂಪಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಗುಂಪು (1986)
15. ಮಹಾಬಲಿಪುರಂನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಸಮೂಹ (1984)
16. ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲಿನ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಗುಂಪು (1987)
17. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬೆಟ್ಟದ ಕೋಟೆಗಳು (2013)
18. ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಗರ ಅಹಮದಾಬಾದ್ (2017)
19. ಹುಮಾಯೂನ್ ಸಮಾಧಿ, ದೆಹಲಿ (1993)
20. ಜೈಪುರ ನಗರ, ರಾಜಸ್ಥಾನ (2019)
21. ಕಾಕತೀಯ ರುದ್ರೇಶ್ವರ (ರಾಮಪ್ಪ) ದೇವಸ್ಥಾನ, ತೆಲಂಗಾಣ (2021)
22. ಕಾಜಿರಂಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ (1985)
23. ಕಿಯೋಲಾಡಿಯೊ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ (1985)
24. ಖಜುರಾಹೊ ಸಮೂಹ ಸ್ಮಾರಕಗಳು (1986)
25. ಖಂಗ್ಚೆಂಡ್ಝೊಂಗಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ (2016)
26. ಬೋಧಗಯಾದಲ್ಲಿ ಮಹಾಬೋಧಿ ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣ (2002)
27. ಮಾನಸ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ (1985)
28. ಮೌಂಟೇನ್ ರೈಲ್ವೇಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (1999)
29. ನಂದಾ ದೇವಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಲಿ ಆಫ್ ಫ್ಲವರ್ಸ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪಾರ್ಕ್ಸ್ (1988)
30. ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಸ್ಮಾರಕಗಳು, ದೆಹಲಿ (1993)
31. ಗುಜರಾತ್ನ ಪಟಾನ್ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಣಿ-ಕಿ-ವಾವ್ (ರಾಣಿಯ ಮೆಟ್ಟಿಲುಬಾವಿ) (2014)
32. ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ ಸಂಕೀರ್ಣ (2007)
33. ಭೀಮೇಟ್ಕಾದ ರಾಕ್ ಶೆಲ್ಟರ್ಸ್ (2003)
34. ಸೂರ್ಯ ದೇವಾಲಯ, ಕೊನಾರ್ಕ್ (1984)
35. ಸುಂದರಬನ್ಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ (1987)
36. ತಾಜ್ ಮಹಲ್ (1983)
37. ಲೆ ಕಾರ್ಬುಸಿಯರ್ನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಕೆಲಸ, ಆಧುನಿಕ ಚಳುವಳಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆ (2016)
38. ಜಂತರ್ ಮಂತರ್, ಜೈಪುರ (2010)
39. ಮುಂಬೈನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಆರ್ಟ್ ಡೆಕೊ ಎನ್ಸೆಂಬಲ್ಸ್ (2018)
40. ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು (2012)
41. ಶಾಂತಿನಿಕೇತನ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ- 2022-2023
42. ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ದೇಗುಲಗಳು, ಕರ್ನಾಟಕ-2022-2023
ಒಂದು ಸ್ಥಳವನ್ನು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿದಾಗ ಅದು ಏನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ?
ಯುನೆಸ್ಕೋ (UNESCO) ಪ್ರಕಾರ, ಒಂದು ದೇಶವು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಸಮಾವೇಶಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದಾಗ ಮತ್ತು ಅದರ ತಾಣಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಿದಾಗ, ಅದು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅದರ ನಾಗರಿಕರು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ನಡುವೆ ಪರಂಪರೆಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮನ್ನಣೆ ಮತ್ತು ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಈ ಅಮೂಲ್ಯ ತಾಣಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆ ಸಮಿತಿಯಿಂದ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ಮತ್ತು ತಜ್ಞರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ದೇಶವು ಪಡೆಯಬಹುದು.